Կառավարության անբացատրելի տրամաբանությունը
Աջակցիր «Ա1+»-ինԻնչպես արդեն տեղեկացրել էինք, Ոստիկանությունը առաջարկում է ստեղծել է ՊՈԱԿ, որը պիտի իրականացնի Ճանապարհային երթևեկության անվտանգությունը կարգավորող տեխնիկական միջոցների շահագործումն ու սպասարկումը։ 2017թ փետրվարից է այդ իրականացվում է սահմանափակ պատասխանատվության ընկերության կողմից։
Հինգ տարվա ընթացքում տուգանքների փաստացի գանձումների գումարը կազմել է 41,962,274,379 դրամ, որից սպասարկող ընկերությանը որպես վարձատրություն տրամադրվել է ընդամենը 2,762,856,895 դրամ։ Մաքուր մուտքերը բյուջե հինգ տարվա կտրվածքով կազմել է 26, 342, 150, 853 դրամ։
Հետեւաբար հարց է առաջանում, եթե մասնավոր ընկերության կողմից տեխնիկական միջոցների շահագործման արդյունքում այդքան գումար է մուտքագրվել բյուջե, ի՞նչ կարիք կա ոլորտը պետականացնելու։
Ոստիկանության հիմնավորումները ոչ միայն համոզիչ չեն, այլեւ չեն տալիս տալիս կարեւոր հարցերի պատասխանները՝ ո՞րն է այս նախաձեռնության նպատակը, մի՞թե անարդյունավետ է գործել համակարգը։
Հարցերի պատասխանը ստանալու նպատակով «Ա1+»-ը հարցում ուղարկեց տեխնիկական միջոցների (տեսախցիկներ, ֆոտոխցիկներ, արագաչափ սարքեր և այլն) շահագործումն ու վերահսկողությունն իրականացնող ընկերությանը՝։
Պարզվեց՝ հինգ տարվա ընթացքում բյուջեից ՍՊԸ-ին տեխնիկական համակարգերի կառավարման, շահագործման և այլ փաստացի ծախսերի համար վճարվել է 12,857,266,631 դրամ։
Ըստ տարիների պատկերն այսպիսին է՝
15.02.2017-31.12.2017 2,162,162,996
01.01.2018-31.12.2018 2,369,883,388
01.01.2019-31.12.2019 3,195,767,330
01.01.2020-31.12.2020 2,576,610,472
01.01.2021-31.12.2021 2,552,842,445
Այս թվերը ներառված են նաեւ ոստիկանության մշակած առաջարկի հիմնավորման վերջ։ Ոստիկանությունը նաեւ հրապարակել էր այլ տվյալներ։ Դրանք այն գումարներն էին, որոնք ստացել էր ՍՊԸ-ն՝ հայտնաբերված իրավախախտումների համար նշանակված տուգանքների փաստացի գանձումների գումարի և ծախսերի հատուցման գումարների տարբերության 10 %-ի չափով։
Ըստ ոստիկանության՝ ընկերությունը 2020թ. վարձատրվել է 486.100.000 ՀՀ դրամի, իսկ 2021թ.՝ 715.199.900 ՀՀ դրամի չափով:
«Ա1+»-ի հարցման ի պատասխան ընկերությունը տրամադրեց նաեւ այդ տվյալները՝ ըստ տարիների՝
15.02.2017-31.12.2017 490,662,860
01.01.2018-31.12.2018 405,635,940
01.01.2019-31.12.2019 665,258,199
01.01.2020-31.12.2020 486,099,996
01.01.2021-31.12.2021 715,199,900
Ընդհանուր՝ 2,762,856,895
Իսկ ինչքա՞ն է կազմել տեխնիկական վերահսկողության համակարգերի միջոցով հայտնաբերված իրավախախտումների համար նշանակված տուգանքների փաստացի գանձումների գումարը։ Ահա տվյալներն ըստ տարիների․
15.02.2017-31.12.2017 8,201,483,715
01.01.2018-31.12.2018 7,538,704,198
01.01.2019-31.12.2019 8,760,212,281
01.01.2020-31.12.2020 6,746,146,117
01.01.2021-31.12.2021 10,715,728,068
Ընդհանուր՝ 41,962,274,379
Մաթեմատիկական պարզ հաշվարկները ցույց են տալիս, որ հինգ տարվա ընթացքում մասնավոր ընկերության աշխատանքի արդյունքում բյուջե 9,5 անգամ ավելի շատ գումար է մուտքագրվել, քան ստացել է ՍՊԸ-ն որպես վարձատրություն։
Ուստի նորից հարց է առաջանում՝ եթե նույնիսկ տեխնիկական սարքավորումները մասնավոր ընկերություն է սպասարկում, տուգանքներից գանձված գումարների 90 տոկոսը մնում է պետությանը, ի՞նչ կարիք կա ՊՈԱԿ ստեղծելու։
Իսկ եթե սա արվում է ծախսերի կրճատման կամ արդյունավետության նպատակով, ապա կրկին անհասկանալի է։
Թվերի վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ 2021թ-ին 2020 թվականի համեմատ՝ ծախսերը մնացել են նույնը, իսկ բյուջե մուտքերը՝ աճել մոտ 60 տոկոսով։
Ի դեպ, հանրային քննարկման դրված «Ոստիկանության էլեկտրոնային համակարգերի կառավարման կենտրոն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն ստեղծելու մասին» ՀՀ կառավարության որոշման նախագծին 98 տոկոսը դեմ է քվեարկել։