Բացել լրահոսը Փակել լրահոսը
A A
Տնտեսություն

Կառուցապատման ոլորտը դառնալու է անկանխատեսելի․ ահազանգում են խնդիրների մասին (տեսանյութ)

2021 թվականի հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտած «Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային գնահատման կարգը սահմանելու մասին» ՀՀ օրենքը կառուցապատողների համար բազմաթիվ խնդիրներ է առաջ բերել,- այս մասին ահազանգում են կառուցապատող ընկերության ներկայացուցիչները։ 

Այսօր «Կառուցապատման արդի հիմնախնդիրները և դրանց լուծման եղանակները» թեմայով քննարկման ընթացքում «Կառուցապատողների հայկական ասոցիացիայի» խորհրդի անդամ Վահե Պետրոսյանը, առանձնացնելով առաջ եկած խնդիրները, ընդգծեց՝  օրենսդիրն ասում է, որ այսուհետ կառուցապատողը հարկ է տալու ոչ թե անշարժ գույքի նվազագույն արժեքի չափով, այլ փաստացի գործող շուկայական արժեքով, որն իրավունք չունի պակաս լինել մոտարկված շուկայական արժեքից, մինչդեռ  նախկինում ասվում էր, որ այդ արժեքն իրավունք չունի պակաս լինելու անշարժ գույքի կադաստրային արժեքից․

«Այս դեպքում կադաստրային արժեքով ու մոտարկված շուկայական արժեքով հաշվարկված թվերը կարող են խիստ տարբերվել՝ մոտ 10 անգամ»,-նշում է Պետրոսյանը։

Նրա խոսքով՝ այլ ապրանքային շուկայի մասնակիցներին, օրինակ՝ կահույքագործներին, պանրագործներին, օրենսդիրը տալիս է հնարավորություն՝  վաճառքի ժամանակ մինչև 20 տոկոսի չափով շուկայական արժեքից շեղվելու, այս պարագայում կառուցապատողը զրկված է այդ հնարավորությունից, եթե ասվում է, որ նվազագույն վաճառքի գինը պետք է լինի ոչ պակաս, քան մոտարկված շուկայական գինը․

«Երկրորդ խնդիրն այն է, որ կառուցապատման ծրագրերը հաճախ 3-4 տարի են տևում, և եթե ես այսօր վաճառում եմ անշարժ գույքը, ապա 3 տարի հետո, երբ ես արդեն պետք է, օրինակ՝ տվյալ տան համար հարկ վճարեմ, հնարավոր է, որ մոտարկված արժեքը փոխվի, չէ՞ որ 3 տարին մեկ այն փոխվում է։ Ինչպես հայտնի է, ՀՀ-ում այսօր դոլարով է վաճառվում անշարժ գույքը, ու եթե օրինակ՝ այսօր կուրսը 500 դրամ է, իսկ 2 տարի հետո դա կարող է դառնալ 1000 դրամ, Կադաստրն էլի գույքի մոտարկված շուկայական արժեքը կփոխի։ Ստացվում է, որ ես արդեն այսօրվա, օրինակ՝ 500 հազարանոց ապրանքի համար պետք է 1 միլիոնին համապատասխան հարկ վճարեմ, ինչն, ըստ էության, կառուցապատման ոլորտը դարձնելու է անկանխատեսելի, անհնար է լինելու ֆինասական հոսքերը կանխատեսել, լինելու է ֆորսմաժոր»,- ներկայացրեց նա։

Երրորդ խնդիրը, որն առանձնացրել է Պետրոսյանը, հետևյալն է՝ մոտարկված շուկայական արժեքով հարկման նախագիծը անցումային դրույթներ չի սահմանել, ինչը Վահե Պետրոսյանի կարծիքով, լուրջ անորոշություն է առաջացնում, ինչպե՞ս վարվել նախկինում կնքված գործարքների հետ։

Նա նշեց, որ հուվարի մեկի դրությամբ կան բազմաթիվ գնման իրավունքի գրանցում ստացած պայմանագրեր, որոնց փոխանցման ակտի դրույթը իրականացվելու է այս կամ եկող տարի։ Չորրոդ խնդիրը, ըստ Պետրոսյանի, հետևյալն է․

«Նախկինում շուկան այլ է եղել, հիմա՝ այլ։ Բացի այդ, մոտարկված շուկայական արժեքով հաշվարկված շուկայական արժեքը հանդիսանում է հարկման բազա, այսինքն՝ դրա վրա պետք է գա ԱԱՀ, հիմա մոտարկված շուկայական արժեքի վրա է գալիս այս ԱԱՀ-ն, իսկ մոտարկված շուկայական արժեքը գրեթե նույնն է, ինչ շուկայականը, հետևաբար, դրա մեջ արդեն բոլոր հարկերը հաշվարկված են։ Այսինքն՝ ԱԱՀ-ն երկու անգամ է ստացվում, դա էլ պետք է հաշվի առնել»,- ասաց նա։

Այժմ կառուցապատողներն օրենսդիրին առաջարկում են հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարել, որպեսզի իրենց համար բեռը շատ մեծ չլինի, նրանք մշակել են նախագիծ և փորձելու են այն հանձնել ԱԺ-ի քննարկմանը։

«Կառուցապատողների հայկական ասոցիացիայի» խորհրդի անդամ Արմեն Սաքապետոյանն էլ տեղեկացրեց, որ մոտարկված կադաստրային արժեքը գույքահարկի հարկման համար հիմք հանդիսացող ելակետերն են։ Այսինքն՝ գույքահարկի հաշվարկման հարցով որևէ խնդիր չի առաջանում․

«Մեր խնդիրն այն է, որ օրենսդրությամբ պահանջ է դրվում, թե հարկը պետք է վճարվի ոչ պակաս, քան մոտարկված արժեքը։ Մոտարկված արժեքը շուկայականից ցածր է, այսինքն՝ մենք խնդիր չենք դնում, որ մոտարկված արժեքը շուկայականից բարձր է»,- նկատեց նա։