Բացել լրահոսը Փակել լրահոսը
A A
Քաղաքականություն

Ամերիկացի վերլուծաբանները՝ ղարաբաղյան հակամարտությունում Թուրքիայի ներգրավման մասին (տեսանյութ)

Թուրքիան աջակցում է Ադրբեջանը ղարաբաղյան հակամարտությունում: Ֆրանսիան քննադատել է Անկարայի հռետորաբանությունն այս հարցում, իսկ Մոսկվա-Անկարա հարաբերություններում անորոշ վիճակ է

Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը հանդես է եկել քննադատությամբ Թուրքիայի հասցեին՝ ղարաբաղյան հակամարտության շուրջ վերջինիս պահվածքի հարցում: Նա Անկարայի հռետորաբանությունը որակել է ՛՛անխոհեմ է և վտանգավոր՛՛, որը Ադրբեջանին ուղղորդում է դեպի Լեռնային Ղարաբաղի վերանվաճում:

Հայտարարությունը հնչել է Մակրոնի կողմից Լատվիա կատարած այցի ընթացքում, ուր նա նշել է նաև, որ առայժմ չունի ապացույցներ ռազմական գործողություններում տարածաշրջանային տերությունների ուղղակի ներգրավվածության մասին: Ֆրանսիայի նախագահը պատրաստվում է ղարաբաղյան խնդիրը քննարկել ԱՄՆ-ի ու Ռուսաստանի նախագահների հետ:

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը հայ-ադրբեջանական ռազմական բախումների առաջին իսկ օրվանից իր աջակցությունն է հայտնել Բաքվին և կոչ արել հայկական ուժերը դուրս բերել Լեռնային Ղարաբաղից: ‘’Թուրքիան կշարունակի կանգնել Ադրբեջանի կողքին ՝ իր ողջ ներուժով և ոգով’’, երկուշաբթի օրը հայտարարել էր Էրդողանը:

Ըստ վերլուծաբան Վեյն Մերիի, դեռևս պարզ չէ, թե ինչպես Թուրքիայի հարավկովկասյան այս հավակնություններին կարձագանքի Մոսկվան, որն այս տարածաշրջանում ունի ավանդական շահեր: Դժվար է պատկերացնել, որ նախագահ Պուտինը կարող է զիջել Ռուսասատանի գերակա դիրքը կովկասյան տարածաշրջանում, սակայն խնդիրն այն է, թե ինչպես է նա պատրաստվում դա անել, ընդգծում է Մերին:

՛՛Մոսկվայի տեսակետն այն է, որ Կովկասը, առնվազն կենտրոնական և հարավային մասերը, Ռուսաստանի արտոնյալ շահերի գոտի է: Եվ դա մինչև վերջերս հարգում էին Թուրքիան և Իրանը: Այս պահին միանշանակ չէ, որ Անկարան շարունակում է այն դիտարկել Ռուսաստանի արտոնյալ շահերի գոտի՛՛,- ասում է Վեյն Մերին:

Մինչ այժմ հայ-ադրբեջանական ռազմական գործողությունների հարցում Մոսկվան միացել է միջազգային հանրության կոչերին կրակի դադարեցման, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի ու Ֆրանսիայի հակամարտությանը երրորդ ուժերի ներգրավվման բացառման մասին: Բացի այդ, ՌԴ ԱԳՆ-ը չորեքշաբթի օրը տարածել է մեկնաբանություն միջազգային մամուլում և հայկական պաշտոնական աղբյուրներում Թուրքիայի հասցեին հնչող մեղադրանքի՝ Սիրիայից Ադրբեջան գրոհայինների տեղափոխման մասին, որը հերքում են Անկարան և Բաքուն: ՌԴ արտգործնախարարությունը նշել է, որ ԼՂ հակամարտության գոտի է իրականացվում Սիրիայից և Լիբիայից զինյալների տեղափոխում՝ մարտական գործողություններին անմիջական մասնակցելու նպատակով և կոչ արել շահագրգիռ պետությունների ղեկավարներին` գործուն միջոցներ ձեռնարկել հակամարտության մեջ օտարերկրյա ահաբեկիչների և վարձկանների օգտագործումը թույլ չտալու և տարածաշրջանից նրանց անհապաղ հեռացնելու ուղղությամբ:

ԱՄՆ նախկին դեսպան Ջոն Հերբսթի կարծիքով, լարվածության աճը ղարաբաղյան հակամարտության գոտում կապված չէ ռուս-թուրքական հարաբերությունների հետ: Նախագահ Պուտինը ավելի քան տասը տարի փորձում է լավ հարաբերություններ հաստատել Թուրքիայի հետ, սակայն` ոչ ի հաշիվ Թուրքիայի հարևանությամբ գտնվող որոշ երկրներում ռուսական շահերի: Այսօր ղարաբաղյան հակամարտության գոտում, ըստ Հերբսթի, առկա է ռուս-թուրքական ռազմական ընդհարման տեսական հավանականություն, սակայն վերլուծաբանը գտնում է, որ դա տեղի չի ունենա:

՛՛ Չեմ կարծում՝ ականատես կլինենք ռուս-թուրքական բախմանը մարտի դաշտում: Այստեղ տեղի է ունենում շահերի բախում՛՛,- նշում է Հերբսթը:

Դեսպան Հերբսթն ընդգծում է, որ անհրաժեշտ է ամեն կերպ հասնել զինադադարի հաստատմանը՝ կարևորելով այս ուղղությամբ հատկապես Ֆրանսիայի և ԱՄՆ ներգրավումը: Անհրաժեշտ է ակտիվացնել ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, որը պատասխանատու է ղարաբաղյան գործընթացի համար: Ավելի բարձր աստիճանի պաշտոնյաների ներգրավումը, օրինակ՝ փոխնախարարների մակարդակով, կարող է դրական կերպով անդրադառնալ կարգավորման հարցում, գտնում է Հերբսթը: