Տեքստիլ թափոնների վերամշակման տեխնոլոգիան

«Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից հայտնում են․

Տեքստիլ թափոնների օգտահանումը և վերամշակումը ոչ պակաս կարևոր է, քան այլ տեսակի «թափոններից» «ազատվելը»: Տեքստիլ թափոնները սովորաբար ներառում են մանվածքի, մանրաթելերի և այլ ոչ հյուսված արտադրանքի արտադրության ընթացքում մնացած նյութերը: Բացի այդ, դրանք ներառում են հնացած տրիկոտաժե հագուստ և ներքին իրեր (սփռոցներ, վարագույրներ և այլն), որոնք կարող են վերամշակվել: Այս գործընթացը բաժանված է մի քանի փուլերի և հնարավորություն է տալիս տեքստիլ թափոններից հետագա օգտագործման համար վերամշակելի նյութեր ստանալ:

Գոյություն ունի տեքստիլ թափոնների առաջացման երկու հիմնական աղբյուր՝
• արտադրական
• սպառողական

Արտադրական թափոններին են վերաբերվում թելերի, մանրաթելերի (բամբակ, քոթոն և այլն), սպիտակեղենի և այլ հագուստի արտադրության արդյունքում մնացած տեքստիլները:
Սպառողական թափոնները ներառում են հին կամ մաշված հագուստ, կոմբինեզոն, վարագույր և այլ կենցաղային տրիկոտաժե իրեր:
Իր հերթին, արտադրական աշխատանքները կարելի է բաժանել երեք տեսակի՝ կախված նյութի տեսակից՝
• բնական - պատրաստված օրգանական հումքից (մետաքսե գործվածքներ, բամբակյա և վուշի մանրաթելեր, բրդյա արտադրանք);
• քիմիական – որպես հիմք են հանիսանում արհեստական և քիմիական նյութերով պատրաստված սինթետիկ գործվածքները,
• խառը - մանրաթելերի արտադրության մեջ օգտագործվում են բնական և քիմիական բաղադրիչներ։

Նաև ընդունված է առանձնացնել տեքստիլ թափոնները՝ ըստ դրանց հետագա օգտագործման.
• մանված - երկրորդական հումքը խառնվում  է հիմնական նյութերի հետ՝ մանվածք արտադրելու համար,
• բամբակյա - օգտագործվում է բամբակ վերամշակելու համար,
• թաղիքային - մշակվում է որպես տեքստիլ  ոչ հյուսված տեսակի:
Այս տեսակի թափոնները հիմնականում առաջանում են հետևյալ ձեռնարկություններում.
• բժշկական ոլորտի հաստատություններ (առաջին օգնության կետեր, կլինիկաներ և այլ բժշկական հաստատություններ),
• սննդի օբյեկտներ,
• արդյունաբերական ոլորտ (հաճախ հագուստի և տրիկոտաժի արդյունաբերություն),
• սպառողական ծառայություններ մատուցող հաստատություններ,
• մաշված հագուստի հավաքման կետեր,
•հանրային տրանսպորտ

Այս տեսակի թափոնների վերամշակումը որպես երկրորդային հումք ներառում է մի քանի փուլ.
1. Սկզբում ախտահանվում են «օգտագործվածները», ինչպես նաև դրա մաքրում և «լրացուցիչ» բաղադրիչների և կեղտերի հեռացում։
2. Թափոնները լվանալուց հետո այն չորացնում են և ուղարկում հատուկ ստորաբաժանում, որը փխրեցնում է տարբեր տեսակի թափոնները: Դանակներով հագեցած մեքենան կտրում է զանգվածը՝ այն բաժանելով հազարավոր փոքր բաղադրիչների։
3. Հաջորդ սարքավորումը կատարում է առանձին մանրաթելեր «որսալու» գործառույթը, որոնք դուրս են բերվում ոլորելու համար նախատեսված կեռներով հագեցած հատուկ թմբուկի միջոցով:
4. Հաջորդ փուլում արտադրված մանրաթելերը ամբողջ զանգվածից բաժանվում  են առանձին թելերի։ Նյութը սանրվում և հյուսվում է մանվածքի մեջ՝ օգտակար երկրորդային նյութերի արտադրության համար:
5. Ստացված հումքը ուղարկվում է մամլիչ և փաթեթավորման փոխակրիչ: Մամլումն իրականացվում է հեղուկ ճնշման միջոցով, ինչը հնարավորություն է տալիս ստանալ հարթ կտավ:

Ինչ վերաբերում է տեքստիլի վերամշակումից բամբակի ստացմանը, ապա հատուկ սարքավորումն օգտագործվում է միայն մանվածքի մշակման և սանրման բոլոր փուլերն ավարտելուց հետո։ Այս տեսակի երկրորդային հումքը կարող է օգտագործվել տարբեր ոլորտներում, ներառյալ շինարարության, տան ձևավորման և կոշիկի արտադրության մեջ:
Այս տեսակի նյութերի մշակման գործընթացը պահանջում է համալիր սարքավորումների համակարգված օգտագործում, որը ձևավորում է որոշակի տեսակի  փոխակրիչ: Այս հոսքագիծը ներառում է.
• կտրող սարք - հագեցած է մի քանի կոնվեյերային տիպի շեղբերով պաստառը կտրելու համար,
• շերտատման մեքենա - սարքի վրա տեղադրված է հատուկ թմբուկ՝ մանրաթելերը քորոցներով լարելու համար,
• մանրաթելերի բաժանման սարք - շերտատման սարքի միջոցով համասեռ զանգված ստանալուց հետո նման մեքենան հումքը բաժանում է առանձին մանրաթելերի.
Վերամշակման գործընթացում երկրորդային հումքերը կարող են խառնվել սկզբնական հումքի հետ, ինչը հնարավորություն կտա ստանալ տեքստիլ արտադրանքի կրկնակի արտադրության մանրաթելեր: Եթե խոսենք երկրորդական բաղադրիչի մասին, որպես միակ բաղադրիչ, ապա այդպիսի մանրաթելը հարմար է ոչ հյուսված գործվածքների արտադրության համար: Դրանք ներառում են՝
• փաթեթավորման արտադրանք,
• սինթետիկ հատվածի հատակի ծածկույթներ,
• զտիչներ,
• տաքացնող և մեկուսիչ նյութեր

Կարևոր է հասկանալ, որ տեքստիլի վերամշակումը ոչ միայն օգնում է նվազեցնել աղբավայրերի և աղբամանների գրաված տարածքը, այլ նաև օգնում է պաշտպանել շրջակա միջավայրը՝ նվազեցնելով ներկերի արտադրությունը: Նաև արդեն իսկ օգտագործված նյութի օգտագործման այս մոտեցումը հնարավորություն է տալիս նվազեցնել հագուստի և այլ հյուսված և ոչ հյուսված ապրանքների արտադրության գործընթացի արժեքը հումքի վերամշակման միջոցով: