Ադրբեջանը ցանկանում է հրահրել ներքաղաքական բախումներ, տանել հյուծման. Սեյրան Օհանյան
Աջակցիր «Ա1+»-ին«Ա1+»-ի հարցերին պատասխանում է Պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանը
- Պարոն Օհանյան, ձեր տպավորությամբ ինչո ՞ւ Ադրբեջանը հիմա հարձակվեց ՀՀ սահմանից՝ Տավուշի մարզի Մովսես գյուղի ուղղությամբ:
- Նախ մենք պետք է հղում կատարենք ՊՆ տված տեղեկատվությանը, որ Ադրբեջանի կողմից կա սանձազերծում, և մեր ԶՈՒ ստորաբաժանումները արժանի պատասխան են տվել: Կարծում եմ, վերջին շրջանում Ադրբեջանի ղեկավարությունը` նախագահը, ՌԴ-ում Ադրբեջանի դեսպանը, տարբեր խորհրդականներ, նախկին արտգործնախարարներ մեսիջ են ուղարկում, որ բանակցային գործընթացում որևիցե հաջողություն չունեն:
Այսօր նույն իրավիճակն է, ինչպես 2016թ. էր, և օգտվելով դրանից` նրանք ամեն անգամ որևէ սադրանք են կազմակերպում, որ խնդրին հրավիրեն միջազգային հանրության, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների ուշադրությունը:
Երկրորդը` երկար ժամանակ է, նրանք խոսում են խաղաղության նախապատրաստման մասին: Ասեմ, որ Արցախյան ազատամարտի պատերազմական ժամանակահատվածի յուրաքանչյուր փուլում`1990-ական թվականներին, 1992թ., 1993թ. 2-րդ փուլում, 1994թ. սկզբում, այնուհետև ետպատերազմյան ժամանակահատվածում իրենք խաղաղության նախապատրաստման քողի ներքո միշտ սադրանք են հրահրել: Հերթական անգամ պարտություն կրել և նորից խնդրել են, թե գնանք խաղաղության, հետո նորից պատրաստվել են ու նորից հարձակվողական գործողություններ իրականացրել: Եթե հիշում եք, վերջին ժամանակներում նրանք նորից խաղաղության մասին էին խոսում: Մեզ համար խաղաղության նախապատրաստվելը միշտ պատերազմին պատրաստ լինելն է: Այն է, ինչ ունի մեր պետությունն տվյալ իրավիճակում, ինչին պատրաստ են այսօր մեր և Արցախի զինված ուժերը:
Եվ երրորդը, իհարկե, ներքաղաքական խնդիրներ կան` այսօր Ադրբեջանում կան բավականին լուրջ տնտեսական, ջրի, նավթի գնի անկման խնդիրներ, որոնք ներքին դժգոհություններ են առաջացնում: Այդ դժգոհություններից ժողովրդի ուշադրությունը շեղելու համար նրանք նման սադրանքներ են կազմակերպում:
- Իսկ հնարավո՞ր է, հարձակման պատճառներից մեկն էլ ՀՀ Ազգային անվտանգության նոր ռազմավարությունը լինի, որի նախագիծն անցած շաբաթ հրապարակվեց: Այնտեղ Արցախի ինքնորաշման, միջազգայնորեն Հայոց ցեղասպանության ճանաչման ու դրա հետևանքների, ինչպես նաև Արցախի հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ դրույթներ կային:
- Ազգային անվտանգության նոր ռազմավարությունը դեռ հաստատված չէ, և այնպես չէ, որ Հայոց ցեղասպանության, Արցախյան հակամարտության հարցերը հին ռազմավարության մեջ չեն եղել: Հին ռազմավարության մեջ հստակ նշված է, որ ՀՀ-ն Արցախի Հանրապետության անվտանգության երաշխավորն է: Դրանից ավելի ի՞նչ կարելի է գրել: Միգուցե նրանք ինչ-որ կերպ փորձում են ազդել նաև մեր ներքաղաքական գործընթացների վրա:
- Որ ի՞նչ անեն:
- Ազդեն մեր քաղաքականության վրա, հրահրեն ներքաղաքական բախումներ, տանեն հյուծման: Եվ իհարկե, երբ խոսք է գնում Թուրքիայի` խառնված լինելու մասին, միանշանակ թուրք-ադրբեջանական տանդեմն այս ժամանակահատվածի համար բավականին վտանգավոր է: Եվ Թուրքիան միշտ դերակատարություն ունենալու ցանկություն է ունեցել տարածաշրջանում, հատկապես արցախյան հարցում: Եվա այդ երկու երկրների միջև գոյություն ունի ռազմավարական համաձայնագիր, որի շրջանակներում նրանք նաև անվտանգային խնդիրներ են քննարկում:
- Թե ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը, թե ԵՄ Հարավային Կովկասի և Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը այդ հարձակման վերաբերյալ հայտարարություն են արել` կողմերին կոչ անելով ցուցաբերել զսպվածություն և դադարեցնել կրակը: Երբ ակնհայտ է, որ Ադրբեջանն է հարձակվել և հարձակվել է ՀՀ սահմանի ուղղությամբ, ինչո՞ւ միջազգային հանրությունն իր կոչը միայն այդ երկրին չի ուղղում:
- Միջազգային կառույցները զսպվածության կոչ են անում երկու կողմերին, նրանք երևի տեղյակ չեն, որ սադրանքն իրականացվել է Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից:
- Կարծո՞ւմ եք՝ ՌԴ-ն տեղյակ չէր, որ հենց Ադրբեջանն է հարձակվել:
-Ես չգիտեմ, դա պետք է արտգործնախարարությանը հարցնել: Իհարկե, մեզ համար լավ կլինի, որ միակողմանի դատապարտվի սադրող կողմը: Եթե դուք նկատել եք, բանակցային գործընթացում, ինչպես նաև հայ-ադրբեջանական հակամարտության շրջանակներում մենք միշտ շեշտադրում ենք կատարել վստահության և վերահսկման հնարավորությունների ձևավորման վրա: Ադրբեջանի Հանրապետությունը դրան դեմ է եղել: Իսկ դա նշանակում է, որ ստատուս-քվոյի շրջանակներում հնարավորություն չի ունենա միակողմանի խախտում կատարել: Դրա համար էլ հրաժարվում են: Մենք միջազգային հանրությանը կոչ ենք արել և այսօր էլ կոչ ենք անում ամեն ինչ անել և գտնել թե նյութական, թե մարդկային, թե տեխնիկական միջոցները և այդ մեխանիզմների համար հիմքեր ստեղծել:
- ՀԱՊԿ-ից ի՞նչ կարելի է ակնկալել այս հարձակման դեպքում: Նիստ պետք է հրավիրվեր, բայց այն հետաձգվեց` մեկնաբանություն եղավ, որ կոնսուլտացիաներ են անցկացնում:
- ՀԱՊԿ-ն, իհարկե, այսօր կոնսուլտացիա է անցկացնելու, քննարկումներ են անելու հատկապես հայկական կողմի հետ: ՀԱՊԿ-ից այս պահին մեր ակնկալիքը պետք է լինի միայն խախտող կողմին դատապարտելը: Իսկ ՀԱՊԿ զինված ուժերի օգտագործման համար ընթացակարգեր գոյություն ունեն` ՀՀ-ն պետք է դիմի, որ ռազմական աջակցություն ցուցաբերեն: Բայց, կարծում եմ, այս լոկալ խնդր համար դա իմաստ չունի, և գտնում եմ, որ մեր համար դա այնքան էլ տեղին չէ: Ադրբեջանի հետ բախման իրավիճակում մենք ի վիճակի ենք լուծելու մեր խնդիրը:
- Դուք նշեցիք, որ Ադրբեջանի հարձակման պատճառներից մեկը կարող է լինել ներսում տնտեսական և քաղաքական խնդրներից ուշադրություն շեղելը: Այդ խնդիրներն այնտեղ գնալով` խորանում են, հնարավո՞ր է նոր հարձակումներ լինեն, նաև` Արցախի սահմանների ուղղությամբ։
- Ամեն ինչ հնարավոր է, այսօր մեր ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը, ՊՆ-ն պետք է ռազմաքաղաքական գնահատականի արժանացնեն այդ սադրանքը: Պետք է աշխատեն միջազգային հանրության հետ, միջազգային այն կառույցների հետ, որի անդամն ենք մենք: Նաև փորձեն անմիջական կապի դուրս գալ Ադրբեջանի ղեկավարության հետ` նրանց վրա ազդելու համար: Եվ եթե Ադրբեջանի հարձակումը ուշադրություն շեղող բնույթ ունի, միանշանակ կարող է կրկնվել նաև այլ վայրերում: Չպետք է թույլ տալ, որ լայնամասշտաբ պատերազմ սանձազերծվի: Բայց, կարծում եմ, այսօր դրա նախադրյալները չկան: Իսկ եթե լինի էլ, ՀՀ զինված ուժերը և ԱՀ պաշտպանության բանակը պատրաստ են ոչ միայն իրականացնելու մեր երկրների պաշտպանության խնդիրները, այլև կանխարգելող, պատժիչ միջոցառումներ իրականացնել, ինչն այսօր արել են: